ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΟΝ ΦΡΙΞΟ ΑΡΙΣΤΕΑ
Ποιος ήταν η Φρίξος Αριστεύς; Υποθέτω ότι μέχρι πρόσφατα ήταν ένα ερώτημα και ένα ζητούμενο καθώς το όνομα μπορεί να μας παρέπεμπε σε έναν καλλιτέχνη, αλλά υποψιάζομαι ότι, κανείς ή εν πάση περιπτώσει λίγοι, τον γνώριζαν… Και δεν είναι η πρώτη φορά που εμείς, ας ονομασθούμε σύγχρονοι, δεν έχουμε ιδέα για όλους όσοι προηγήθηκαν από εμάς, παρόλο που η προσφορά τους ήταν μεγάλη και έγραψαν και αυτοί τη δική τους ιστορία. Και δεν αναφέρομαι μόνο στους παλιότερους, που δεν έτυχε ποτέ να ακούσουμε τα ονόματά τους, αλλά και στους πιο κοντινούς μας… Στοιχηματίζω πως αν κάναμε ένα μικρό γκάλοπ, παραθέτοντας ονόματα ανθρώπων του πνεύματος και της τέχνης που δραστηριοποιήθηκαν στο νησί μας τα τελευταία χρόνια το αποτέλεσμα θα ήταν απογοητευτικό. Και, κατά τη γνώμη μου, ένας σπουδαίος λόγος είναι ότι οι νεότεροι ή αν θέλετε η μεγάλη πλειοψηφία τους, δεν ενδιαφέρονται ποσώς για ό, τι έχει σχέση με τα γράμματα και όλα τα συμπαρομαρτούντα…
Ωραία πρωτοβουλία
Απαραίτητος ο παραπάνω πρόλογος για να δώσω τα εύσημα στους υπεύθυνους της Βιβλιοθήκης Κοραής και στο Εφορευτικό Συμβούλιό της για την πρωτοβουλία τους να μας γνωρίσουν τον καλλιτέχνη που ανέφερα στην αρχή. Έναν καλλιτέχνη άγνωστο παρά το ότι αρκετά έργα του υπάρχουν και στη Βιβλιοθήκη αλλά και σε δημόσια κτήρια. Και υποθέτω ότι τα έχουμε δει, τα έχουμε θαυμάσει αλλά μέχρι τώρα δεν ξέραμε ότι ο ζωγράφος που τα φιλοτέχνησε ήταν ο Φρίξος Αριστέας.
Ουσιαστικά η έκδοση εντάσσεται στο είδος Ημερολόγια και στη συγκεκριμένη περίπτωση «Ημερολόγιο 2019» (άριστη η έκδοση από το Αλφα Πι για μια φορά ακόμα) και φιλοξενείται ένα αφιέρωμα στον ζωγράφο Φρίξο Αριστέα. Και το «Ημερολόγιο» δεν περιορίζεται μόνο στο εν λόγω αφιέρωμα αλλά περιλαμβάνει και μια ιστορική αναδρομή στη Βιβλιοθήκη Κοραής, συνοπτική μεν αλλά πολύ κατατοπιστική, από την προϊσταμένη του πνευματικού μας ιδρύματος Αννα Χαζίρη. Και βέβαια υπάρχει και το ημερολογιακό μέρος του κάθε μήνα μετά το αφιέρωμα.
Ποιος ήταν ο Αριστέας
Ο Πρόεδρος του Εφορευτικού Συμβουλίου Κώστας Μερούσης ανέλαβε, λοιπόν, να μας κάνει γνωστό τον Φρίξο Αριστέα βασιζόμενος στην αυτοβιογραφία του.
Ο Φρίξος Αριστέας (1879-1952), ζωγράφος φιλόσοφος. με αξιόλογη πορεία και έργα (χαρακτηριζόταν συμβολιστής και ιδεαλιστής) ήρθε στη Χίο τέσσερις φορές, σε διαφορετικές περιόδους, με προτροπή και έξοδα του Φίλιππου Αργέντη. Επισκέψεις που εντασσόταν στο ευρύτερο ερευνητικό έργο του φιλόμουσου Χιώτη. Ο Αργέντης τον έστειλε στη Χίο για να ζωγραφίσει πενήντα πίνακες διάφορων χωριών του νησιού. Το πρώτο ταξίδι του Αριστέα πραγματοποιήθηκε το 1923.
Από τότε και τις επόμενες τρεις φορές άρχισε να ζωγραφίζει τα χωριά μας με καταπληκτική δεξιοτεχνία, φιλοτεχνώντας πίνακες που είναι χάρμα ιδέσθαι. Και όχι μόνο τα χωριά αλλά και τους κατοίκους των χωριών όπως και σκηνές της καθημερινότητας.
Στο τρίτο ταξίδι του (1936) ο Φρίξος επανέρχεται στη Χίο για να ζωγραφίσει και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του Κάμπου, αλλά συγχρόνως κάνει και ένα ταξίδι στη Νότια Χίο και απαθανατίζει τους κατοίκους των διαφόρων μεσαιωνικών χωριών. Η τέταρτη αποστολή πραγματοποιείται το 1945 για να ζωγραφίσει τα νέα κτήρια που ανεγέρθησαν μέσα στο Αργέντικο στον Κάμπο. Μάλιστα αυτό το ταξίδι από τον Πειραιά διαρκεί 42 ολόκληρες ώρες… Παράλληλα στην αυτοβιογραφία του ο καλλιτέχνης περιγράφει και την τότε καθημερινότητα της ζωής στο νησί.
Όπως σημειώνει στον επίλογό του ο Κώστας Μερούσης το ευχάριστο είναι ότι ο κύριος όγκος του ζωγραφικού έργου του Αριστέα βρίσκεται στη Βιβλιοθήκη χάρη στη δωρεά του Φ. Αργέντη.
Το Ημερολόγιο 2019 περιλαμβάνει και ημερολογιακή αναφορά (χρήσιμη) στις εκδηλώσεις και δραστηριότητες της Βιβλιοθήκης από τον Απρίλιο του 2015 μέχρι τον Δεκέμβριο 2018 ενώ στο τέλος διαβάζουμε μια μικρή αναφορά του Παντελή Κρομμύδα στο Σύλλογο Φίλων της Βιβλιοθήκης «Κοραής».
Δ. Φ.