Ο ΧΟΡΟΣ ΤΩΝ ΕΠΙΠΛΩΝ
Μονόλογος
βασισμένος στο αυτοβιογραφικό κείμενο του ποιητή Ρώμου Φιλύρα
«Η ζωή μου εις το Δρομοκαΐτειον»
του Χρίστου Στεργ. Μπελλέ
Προέδρου του Ε. Σ. Βιβλιοθήκης «Κοραής»
Η Δημόσια Κεντρική Ιστορική Βιβλιοθήκη Χίου «Κοραής», στα πλαίσια στροφής και σύνδεσής της με την κοινωνία και σε συνεργασία με το «Κέντρο Παιδιού και Εφήβου», παρουσιάζει στις 8 Μαΐου και ώρα 21:00, στο Ομήρειο Πνευματικό Κέντρο Δήμου Χίου, μια από τις πιο ενδιαφέρουσες παραστάσεις των τελευταίων ετών, με τίτλο ο «Χορός των επίπλων».
Πρόκειται για έργο που ερμηνεύει ανείπωτα αυθεντικά και αισθαντικά – με ψυχή και σώμα – ο ηθοποιός Πέτρος Ξεκούκης, ένας από τους μεγαλύτερους σύγχρονους Έλληνες ηθοποιούς, που έχει υπηρετήσει πολλά είδη θεάτρου, κάνοντας, εδώ, μια θεαματική στροφή, καθώς χτίζει έναν πολύ δύσκολο, απαιτητικό, αλλά γοητευτικό ρόλο-σταθμό στην καριέρα του. Για δύο πράγματα-σημεία αναφοράς, είμαι σίγουρος, όταν σκέπτομαι και «σταθμίζω» τον Πέτρο. Πρώτο: « Όταν παίζει, πιστεύει» και δεύτερο, σ’ αυτόν βρίσκει πλήρη εφαρμογή η αταλάντευτη άποψή μου πως δεν είναι το τάλαντο, η τέχνη, η τεχνική, οι γνώσεις κλπ. που κάνουν από μόνα τους έναν καλλιτέχνη, ξεχωριστό. Υπάρχει και κάτι άλλο, ίσως ακόμα πιο σπουδαίο. Αυτό που ονομάζουμε «στάση ζωής»: ο τρόπος, δηλαδή, να βλέπεις τα πράγματα και να οράσαι από αυτά. Και ο Πέτρος Ξεκούκης, τούτος ο σεμνός καλλιτέχνης-άνθρωπος τα έχει θεόθεν και τα δυο: και «πίστη» και «στάση ζωής». Γι’ αυτό είναι ευλογημένος, γι’ αυτό καταυγάζει. Πρόσφατα, μάλιστα, είχαμε την ευκαιρία να τον απολαύσουμε σαν πρωταγωνιστή (βασιλιά) στην επιτυχημένη παράσταση «Σύντροφε Μεγαλειότατε», του Αλέκου Σακελλάριου, σε σκηνοθεσία Γιάννη Ζαφείρη, που ανέβασε το ΔΗΠΕΘΕ Β. Αιγαίου.
Βασικός συντελεστής επιτυχίας και η εμπνευσμένη σκηνοθεσία της Τόνιας Σταυροπούλου, που προβάλλει και αναδεικνύει τον παραληρηματικό λόγο του ποιητή, τη μοναξιά, τη ματαιοδοξία, την απομόνωση, τη θλίψη, το θυμό του, για την κοινωνική αναλγησία, σε μια «αφήγηση» διανθισμένη με αρκετή δόση χιούμορ και ειρωνείας. Μέσα από το αυτοβιογραφικό κείμενο του Ρώμου Φιλύρα «Η ζωή μου εις το Δρομοκαΐτειον» – αποτέλεσμα των φωτεινών διαλειμμάτων του ποιητή στο ψυχιατρείο – η προικισμένη σκηνοθέτιδα, πέρα από τα υπαρξιακά προβλήματα, χρωματίζει ταυτόχρονα και σπουδαία στοιχεία για την εποχή.
Oυσιαστικός αρωγός για την Τόνια και ο Αντώνης Παπαϊωάννου, που με τη θεατρική διασκευή του κράτησε και προέβαλε τα αμιγώς θεατρικά στοιχεία του κειμένου του ποιητή. Θετικά πρόσημα και στη μουσική του Σπύρου Κουρκουνάκη, καθώς και τα σκηνικά και κουστούμια του Γιώργου Γιώνα.
ΠΟΙΟΣ ΗΤΑΝ Ο ΡΩΜΟΣ ΦΙΛΥΡΑΣ
Ο Ρώμος Φιλύρας υπήρξε ποιητής, πεζογράφος και δημοσιογράφος. Γεννήθηκε στο Κιάτο Κορινθίας το 1888 και πέθανε στο Δρομοκαΐτειο, το 1942. Το 1902 εγκαταστάθηκε στον Πειραιά και το 1905 άρχισε την ενασχόλησή του με τη δημοσιογραφία, η οποία διακόπηκε λόγω του εγκλεισμού του στο Δρομοκαΐτειο το 1927. Στη δημοσιογραφική του σταδιοδρομία συνεργάστηκε σαν χρονογράφος στο «Νουμά», καθώς και σε πολλές εφημερίδες και περιοδικά (Ακρόπολις, Πρόοδος, Νέα Ελλάς, Πατρίς, Ελεύθερον Βήμα, Καθημερινή, Ηγησώ, Νέα Εστία, Ο Κύκλος κ.ά.).
Εξέδωσε τις ποιητικές συλλογές: «Ρόδα στον αφρό» (1911), «Γυρισμοί 1912-1918» (1919), «Οι Ερχόμενες» (1920), «Κλεψύδρα» (1921), «Πιερρότος» (1922), «Θυσία» (1919-1923) και το αφήγημα «Ο θεατρίνος της ζωής» (1916).
Η προσφορά του στη νεότερη λογοτεχνία μας ήταν σημαντική, αν και δεν έχει αποτιμηθεί δεόντως, λόγω των ανισοτήτων που προκαλούσαν στη γραφή του οι ψυχικές μεταπτώσεις, αλλά και της έλλειψης αποτιμητών, ένεκεν «στίγματος» που τον συνόδευε. Ο Ρώμος Φιλύρας κατάφερε να ανακαλύψει και να χρησιμοποιήσει νέους φραστικούς τύπους, ώστε να θεωρείται ο εισηγητής του μοντερνισμού στην Ελλάδα, πολύ πριν τούτος εμφανισθεί σαν αισθαντικό κίνημα στη χώρα μας, καταφέρνοντας την ανατροπή καθιερωμένων συμβάσεων και κανόνων στη γραφή του. Για το έργο του έχουν εκδώσει μελέτες, ο Γιάννης Δάλας και ο Γιάννης Παπακώστας από τις εκδόσεις Γαβριηλίδη και Καστανιώτη, αντίστοιχα.
