Ο Αδαμάντιος Κοραής γεννήθηκε στη Σμύρνη το 1748 από το Χιώτη έμπορο Ιωάννη Κοραή και τη Θωμαϊδα Ρυσίου. Ύστερα από μια στοιχειώδη μόρφωση στη γενέτειρά του, στάλθηκε το 1771 στο Άμστερνταμ για να σταδιοδρομήσει επαγγελματικά.
Εκεί ο νεαρός Διαμαντής είχε την ευκαιρία παράλληλα με τις εμπορικές του απασχολήσεις να παίρνει μαθήματα ξένων γλωσσών, να μελετά βιβλία επιστημονικά και φιλοσοφικά και να παρακολουθεί την πνευματική κίνηση της εποχής του. Στην Ολλανδία έμεινε ως το 1778, μετά γύρισε στη Σμύρνη και το 1782 ξανάφυγε, αυτή τη φορά για να σπουδάσει ιατρική.
Πήγε στο Μονπελλιέ της Γαλλίας, όπου έκαμε λαμπρές σπουδές. Το 1778 αποφάσισε να συνεχίσει την επιστημονική του σταδιοδρομία στο Παρίσι. Εγκαταστάθηκε λοιπόν εκεί και εργάσθηκε κυρίως ως φιλόλογος (ερευνητής και εκδότης κειμένων).
Το έργο του Κοραή είναι τεράστιο. Μπορεί να χωρισθεί σε τρεις κατηγορίες:
- στο ιστορικό, σε αυτό περιλαμβάνονται μελέτες πρωτότυπες και μεταφράσεις αρχαίων συγγραμμάτων,
- στο φιλολογικό, δηλ. στις εκδόσεις αρχαίων συγγραφέων που συνόδευε με σχόλια και σοφά προλεγόμενα,
- στο εθνικό, σε αυτό καταλέγονται πολλά μικρά πονήματα που είχαν σκοπό να ανοίξουν τα μάτια των υπόδουλων Ελλήνων ή να κατατοπίσουν τους ξένους για τα ελληνικά ζητήματα. Το έργο του είχε μεγάλη απήχηση όχι μόνο στον ελληνικό χώρο μα και σε όλη την Ευρώπη και την Αμερική. Γι' αυτό όλοι οι σοφοί της εποχής του τον ήξεραν, τον εκτιμούσαν και τον συμβουλεύονταν.
Στο φιλολογικό του έργο τον βοήθησαν χρηματικά, τεχνικά και ηθικά οι αδελφοί Ζωσιμάδες και οι Χιώτες και άλλοι έμποροι , λόγιοι και φίλοι του. Πιο σπουδαίο ιστορικά είναι το εθνικό του έργο. Δεν υπήρχε ελληνικό πρόβλημα που να μην το παρακολουθεί, να ενδιαφέρεται για αυτό και να δίνει τη φωτισμένη γνώμη του. Φιλελεύθερος και δημοκρατικός, παρακολουθούσε τα ρεύματα της εποχής του και δε δίσταζε να στηλιτεύσει κάθε τάση απολυταρχική και οπισθοδρομική.
Στο φιλολογικό του έργο τον βοήθησαν χρηματικά, τεχνικά και ηθικά οι αδελφοί Ζωσιμάδες καθώς και Χιώτες της διασποράς, έμποροι λόγιοι και φίλοι του. Πιο σπουδαίο ιστορικά είναι το εθνικό του έργο. Δεν υπήρχε ελληνικό πρόβλημα που να μην το παρακολουθεί, να ενδιαφέρεται για αυτό και να δίνει τη φωτισμένη γνώμη του. Φιλελεύθερος και δημοκρατικός, παρακολουθούσε τα ρεύματα της εποχής του και δε δίσταζε να στηλιτεύσει κάθε τάση απολυταρχική και οπισθοδρομική.
Το πιο μεγάλο ενδιαφέρον του ήταν για τα σχολεία που τα ενίσχυε με κάθε τρόπο, τα πρόβαλλε και τα καθοδηγούσε. Ο Κοραής είχε καταρτίσει, παρά τη φτώχεια του, αξιόλογη βιβλιοθήκη στο Παρίσι. Η επιθυμία του ήταν η βιβλιοθήκη αυτή μαζί με τα χειρόγραφά του να μεταφερθούν στη Χίο μετά το θάνατό του (κάπου 3.500 τόμοι) όπως και έγινε αλλά ύστερα από πολλές περιπέτειες και καθυστερήσεις. Πέθανε στη γαλλική πρωτεύουσα το 1833, αφού είδε ένα μέρος της πατρίδας του απελευθερωμένο αλλά όχι την αγαπημένη του Χίο.
